Pijnbestrijding thuis
Bij pijnbestrijding tijdens de bevalling denken veel mensen onmiddellijk aan het ziekenhuis en een ruggenprik. Maar pijnbestrijding thuis is ook heel goed mogelijk. Naast de tips die worden gegeven bij omgaan met pijn, vind je in dit hoofdstuk allerlei tips voor pijnbestrijding thuis:
Begeleiding: onderzoek heeft uitgewezen dat goede begeleiding bij de bevalling, door iemand waar je vertrouwen in hebt, ervoor zorgt dat je beter met de pijn tijdens de bevalling om kunt gaan. Het is hierbij prettig als de persoon die je begeleidt weet wat er gebeurt bij een bevalling en hoe zij je kan helpen de weeën beter op te vangen.
Je verloskundige of een doula zijn uitermate geschikt om je goed door je bevalling te begeleiden. Maar het kan ook een goede vriendin zijn of je partner als die van zichzelf weet dat hij het hoofd koel kan houden en je echt kan begeleiden en van advies kan voorzien. Een partner of vriendin moet je kunnen motiveren en opbeuren. Je hebt er niets aan als je partner je alleen maar beklaagd en verteld hoe erg hij het voor je vindt. Je hebt echt iemand nodig die je op kan peppen.
Massage: Vooral als je rug weeën hebt kan masseren tijdens de bevalling heel goed helpen. Vraag je partner of iemand anders die bij de bevalling aanwezig is om flink te drukken op de plaats die je het meest zeer doet. Vaak is dit één plek net boven je stuitje. Hoewel we het masseren noemen gaat het vooral om heel hard drukken op de zere plek. Geef aan waar de plek precies zit en hoe hard er gedrukt moet worden. Bij de meeste vrouwen met rug weeën helpt het alleen als er echt flink hard gedrukt wordt op de éne plek. De partner moet met de handpalm hard drukken zolang de wee er in alle hevigheid is. Zodra de wee weg is kan er gestopt worden met drukken. Geef dus ook aan wanneer je partner kan stoppen met drukken, want anders houdt hij/zij het niet de hele bevalling vol. Ook bij been weeën kan het helpen om je beide benen te laten masseren (soort kneden van de spieren) door je partner.
Warmte: een flink warm bad of douche vinden de meeste vrouwen heerlijk als de weeën echt hevig zijn. Als je geen bad hebt ga dan zitten onder de douche (tuinstoeltje of krukje) en houdt de hete straal, tijdens een wee, op de plaats waar je de meeste pijn hebt. Als je in bad kunt, zorg voor een flink warm bad en zorg er ook voor dat de badkamer behaaglijk warm is. Blijf in ieder geval een paar weeën liggen, sommige vrouwen vinden het warme bad in eerste instantie niet lekker, maar als ze wat langer blijven liggen merken ze vaak toch dat de warmte de scherpe kantjes van de pijn afneemt. Bovendien zorgt de warmte ervoor dat je beter ontspant. De baarmoedermond is een spier en je kunt je voorstellen dat een spier die ontspannen is makkelijker open gaat dan een spier waar veel spanning op staat. We zien dan ook vaak dat vrouwen die bij hevige weeën in bad gaan zitten, makkelijker en sneller ontsluiten. Ook een rubberen kruik kan heerlijk zijn om de pijn te verzachten. Leg de hete kruik (let op: leg altijd een doek tussen de kruik en je huid in verband met verbrandingsgevaar) op de plek die je de meeste pijn doet. Bij rug- of onderbuik weeën kun je de rubberen kruik tussen je onderbroek stoppen. Heb je last van beenweeën leg dan op ieder been een warme kruik.
Hypnose: Hypnotherapie voor zwangeren is er op gericht om iedere zwangere ontspanning te leren om goed door de bevalling te komen. De zelfhypnose die je leert, helpt je op een simpele en doeltreffende manier goed en diep te ontspannen. Hierdoor kun je beter met de weeën en de pijn omgaan. De ontsluitingsfase verloopt over het algemeen sneller en de pijnbeleving wordt als minder hevig ervaren. De bedoeling van zelfhypnose is dat je de bevalling op een prettige, fijne manier beleeft en er met een goed gevoel op de bevalling terugkijkt. Dit geldt zowel voor de vrouw die bevalt als voor haar partner. Bij hypnose moet je je voorstellen dat je leert om je op een diepe manier te ontspannen, waarbij je in jezelf gekeerd bent. Je leert om in deze vorm van diepe ontspanning te komen en er ook weer uit te raken. Je bent niet “weg”, je beleeft de bevalling dus wel degelijk en kan het je later ook gewoon herinneren. Vanaf ongeveer 24 weken zwangerschap kun je met de cursus starten. Voor vrouwen die veel last hebben van vervelende zwangerschapsklachten- zoals bv. slaapstoornissen, misselijk, pijn- kan het zinvol zijn om eerder te beginnen, omdat hypnose hier een goede invloed op kan hebben. Dit geldt ook voor vrouwen die extreem angstig zijn en erg tegen de bevalling opzien, om welke reden dan ook.
TENS: TENS staat voor Transcutane Electro Neuro Stimulatie.
Het is een apparaatje ter grote van een walkman met 4 elektroden pleisters die op de rug aangebracht worden. Door middel van lichte stroomstootjes zou het apparaat de pijnprikkels naar de hersenen moeten verminderen, waardoor de intensiteit van de pijn minder wordt. De pijn gaat dus niet weg, maar de scherpe kantjes worden weggehaald. Je kan het vergelijken met de elektrische prikkels die je soms krijgt bij de fysiotherapeut om bepaalde pijnklachten te verminderen. De intensiteit van de prikkels is instelbaar, dus als de weeën meer pijn gaan doen dan kun je de prikkels verhogen. Er is diverse malen onderzoek gedaan naar de effectiviteit van TENS in het algemeen (TENS wordt immers niet allen gebruikt voor de pijn bij bevallingen, maar ook bij bijvoorbeeld nekklachten). Het effect van de TENS is bij geen van deze onderzoeken aangetoond. TENS mag niet gebruikt worden bij hartklachten, dragers van een pacemaker, voor de 6e maand van de zwangerschap of in combinatie met water. Gebruikersonderzoek laat zien dat ongeveer 50% aangeeft de pijn beter te kunnen verdragen door gebruik van de TENS.